Nieuwsgierig naar hoe we er in ons land voor staan op innovatie bezocht ik eerder deze maand het Making Waves evenement op de Afsluitdijk en was ik deze week te gast op Impact StartUp Fest in de Caballero Fabriek, Den Haag. Geweldige dagen, ik heb nieuwe dingen en verhalen gezien, interessante mensen ontmoet en ook antwoorden gevonden op hoe we in Nederland nog meer aan innovatiekracht kunnen winnen.

Ik maak er geen geheim van dat ik enigszins bevooroordeeld ben over de plek van Nederland op de innovatiekaart. Wij lopen achter. Dat vooroordeel is dan eigenlijk weer de schuld van futurist Yuri van Geest, al jaren actief betrokken in de wereldwijde beweging van de Singularity. Volgens hem is de innovatiesnelheid in Silicon Valley momenteel 2,5x en in China 5x zo snel als in Nederland. Nu zijn dit soort cijfers lastig te staven, maar hij heeft een punt. Er zijn plaatsen op de wereld waar het sneller gaat. Zijn stellingen vind je in dit recente optreden.

Tijdens de Impact StartUp fest heb ik aandachtig geluisterd naar het verhaal achter Tel Aviv, gefaciliteerd door de ambassade van Israel. Tel Aviv staat al jaren bekend als dé tech start-up plek buiten de VS. Interessant om eens te horen waarom zij zo’n succesvolle start-up omgeving zijn.

1. Open samenwerkingen.
Het gemeenschapsgevoel in Tel Aviv en Israel is zo ontzettend sterk, iedereen is primair gericht op hoe collectief succes kan worden geboekt. Elkaar helpen zit diepgeworteld en is verweven in de cultuur.

2. Weinig hiërarchie en brute eerlijkheid.
Jonge kinderen zijn gewend om alles en iedereen te bevragen en niets zonder meer voor waar aan te nemen. Brutaal of onbeschoft, denkt de buitenwereld dan ook snel. Maar een geweldige eigenschap om zoveel mogelijk te ontdekken en te onderzoeken.

3. Pragmatisch beetpakken.
Keihard werken is de norm in Israel. Maar daarnaast zijn ze ook heel praktisch gericht en weten ze van aanpakken. Die twee eigenschappen zijn cruciaal om vaart te blijven maken in innovaties.

In de discussies die volgden kwamen we ook een remmende factor tegen. Israëliërs pretenderen alles beter te weten, wat funest is voor je lerend vermogen natuurlijk. Dat kan in de concurrentiestrijd met opkomende innovatie gebieden als Singapore, Bangalore, Beijing en Jakarta nog wel eens een nadeel gaan vormen. Zoals Yuri dat ook benoemt, “de grote kracht van Chinese innovatie is naast open samenwerking en pragmatisch knutselen vooral dat hun CEO’s en bestuurders nieuwsgierig zijn.”
De grote vraag die ik had was wat wij Nederlanders volgens hen moeten doen om innovatiekracht te winnen. “Jullie zijn vergeleken met ons erg beleefd, jullie praten en overleggen teveel, en zouden eigenlijk meer moeten doen, en harder werken.” was de slotconclusie. Oeps, dat herken ik wel een beetje. We zouden pragmatischer en harder moeten werken, minder overleggen.

 

Dezelfde dag nog kom ik twee inspirerende voorbeelden tegen die sommige kunsten hierboven beschreven al goed uitvoeren: De heren van Deedmob en META_lab. (Excuses tech dames, diversiteit is een blijvend aandachtspunt op dit terrein).
Deedmob heeft de potentie om als open platform bedrijven, NGO’s en individuen onafhankelijk van elkaar te laten samenwerken. META_lab is een concrete werkvorm om problemen op te lossen volgens het convex knutsel concept. Niet te lang vergaderen, minder plannen maken, minder overleggen, maar pragmatisch knutselen en beetpakken.

Deedmob

Deedmob is een platform om vrijwilligers en goede doelen aan elkaar te koppelen. Het is nog in beta-versie, maar de grote NGO’s zijn al aangesloten, waaronder het Rode Kruis, Unicef en WNF. De grotere beweging die Deedmob voor ogen heeft is om te bewegen van ‘Goed doen’ naar ‘Impact maken’. Ze doen dit door de juiste mensen met de juiste vaardigheden te koppelen aan beschikbare taken, op een zelf te kiezen plek en dag/tijdstip. Ik geloof dat dit uiteindelijk een veel effectievere manier is om problemen op te lossen dan fondsenwerving. Aanbod en vraag ontmoet elkaar in een volledig open, transparante omgeving. Vrijwilligers zitten niet vast aan een NGO, en kunnen taakgericht iedere keer iets anders doen. Het fenomeen doet me conceptueel denken aan NLdoet, maar is veel slimmer opgezet als digitaal platform en gericht op zowel vraag als aanbod. Het is ook niet ondenkbaar dat het gebruik van dit platform door NGO’s een interne aardverschuiving zal veroorzaken. De veelal traditionele manieren van werken en hiërarchie zal snel overbodig blijken als dit platform goed gebruikt wordt. Spannende tijden dus.
Deedmob is overigens ook in een deels afgesloten omgeving te gebruiken, wat weer ideaal is voor grote bedrijven die hun medewerkers de gelegenheid willen bieden om betekenisvolle bijdragen te leveren. Hier zal menig CSR manager in Nederland heel erg blij van worden.

META_lab
META_lab is een initiatief van twee tech-ondernemers in Den Haag, Arn van de Pluijm en Daniel Steginga. De afkorting staat voor:
Making
Emerging
Technology
Accessible
Zij hebben dit initiatief genomen om met inwoners en bedrijven te experimenteren hoe de stad slimmer problemen kan oplossen door gebruik te maken van nieuwe technologie. Iedere dinsdag kun je aan de Stille Veerkade 19 in Den Haag (tijdelijk adres) meewerken aan diverse uitdagingen en initiatieven.
META_lab kan daarnaast voor veel organisaties interessant zijn om eens een probleem of uitdaging voor te leggen. Het grote voordeel is de snelle ontwikkeltijd, het open vizier en de toegang tot experts en nieuwe technologie. Via dergelijke samenwerking hoef je immers niet alles zelf uit te vinden en aan te schaffen om je aannames te toetsen. Bijvangst is dat ook de vaardigheden van je medewerkers on the job worden uitgebreid. Samenwerken met tech ondernemers in een open netwerk is een absolute verrijking van je kantoortuin.

Netwerk-en
De meeste waarde van evenementen als Impact StartUp Fest, Making Waves en de vele andere meetups blijft toch de kracht van netwerken. En dan bedoel ik het als werkwoord. Bij alle workshops die ik heb bijgewoond was de meest geboden hulp: “Ken je die van dat bedrijf? Ik ga je even linken. Die kan je namelijk daarmee helpen.”  
Vraag een willekeurige start-up waar je ze mee kunt helpen. En de kans is groot dat het antwoord ‘funds of investeerders’ is. Toch geloof ik dat niet. De meest onderschatte waarde voor start-ups is volgens mij sociaal kapitaal. Toegang en verbinding met de juiste mensen is essentieel en die krijg je alleen via netwerken.

Tot slot, nog even terug naar Yuri van Geest en zijn vragen;
“Quantum Computers, is iemand daar bekend mee?” Jazeker, denk je dan, want daar heb je al wat over gelezen en gezien bij IBM en Google. Je voelt de interne euforie, het duurt twee seconden. “Achterhaald”, vervolgt Yuri in hoog tempo. “Want in China zijn er recentelijk computers in gebruik genomen op basis lichttechnologie, die alle rekencapaciteit van alle computers bij elkaar hebben en wordt er gewerkt aan Quantum AI.
Soms lijkt technologische ontwikkeling wel een wedstrijd. Maar laten we niet uit het oog verliezen hoe we onze grootste uitdagingen kunnen overwinnen. Vragen en onderzoek waar we vroeger jaren over deden, kunnen met nieuwe computers straks in minder dan een seconde worden opgelost.
Leve de vooruitgang.

Ben je van plan de innovatie van jouw team of organisatie te versnellen? Denk dan voor je begint aan de wijze tips uit het Oosten:

1. Kijk hoe je open samenwerkingsverbanden en projecten kunt maken.
2. Zorg dat hiërarchie en politieke machtspelletjes niet meedoen.
3. Gebruik een maakplaats met makers om idee en uitvoering te combineren.
4. Zorg dat je altijd nieuwsgierig en onwetend blijft